دولت تاکنون در تلاش بود با ارائه نهادههای دامی با قیمتهای مصوب و کاهش هزینههای تولید از دامداران حمایت کند حالا در ادامه این روند، قیمت شیرخام بهعنوان پایه محصولات لبنی اصلاح شد تا شاید تولیدکننده بتواند آسانتر به حیات خود ادامه دهد.
با وجود حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، دولت عرضهکنندگان شیر کمچرب، شیر بطری، ماست و پنیر یو اف را مشمول محدودیت در قیمتگذاری کرد تا سبد معیشتی اقشار کمدرآمد به یک باره از گروه لبنیات خالی نشود. بدین ترتیب قیمت نهایی چهار قلم شیر، ماست و پنیر بر اساس شیر خام هر کیلو ۱۲ هزار تومان درب دامداری است و سایر محصولات لبنی نیز از زیر چتر قیمتگذاری دستوری خارج شدند.
حال این پرسش مطرح میشود که با افزایش نرخ خرید تضمینی شیر خام آیا مصرفکنندگان کشش خرید این محصول را خواهند داشت. برای سایر محصولات لبنی چه اتفاقی میافتد. آیا دولت به هدف خود از آزادسازی قیمتها یعنی رقابتی شدن فضای تولید و کیفی شدن محصولات خواهد رسید؟
سود ۵درصدی صنایع لبنی روی اقلام اساسی
محمدرضا بنیطبا، سخنگوی انجمن صنایع لبنی در گفتوگو با خبرنگار ما با تأکید بر اینکه با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی قیمت شیر خام افزایش یافته است، میافزاید: از جایی که شیر ماده اولیه ۷۵ درصد هزینههای تولید فراوردههای لبنی را تشکیل میدهد به طور قطع با افزایش قیمت این ماده اولیه، نرخ تمامی محصولات لبنی که مشمول قیمتگذاری دستوری نیستند رشد خواهد داشت، ولی چیزی که مهم است این است که نرخ این محصولات در بازار رقابت، با هم تعدیل میشود.
بنیطبا میافزاید: با وجود اینکه سود مشروع و قانونی کارخانهها روی اقلام مشمول قیمتگذاری باید متوسط ۱۴ درصد باشد، اما چهار قلم کالایی که مشمول قیمتگذاری دستوری شدهاند با سود کمتر از ۵درصد برای مصرفکنندگان تولید میشود؛ یعنی کارخانهها نهایت همراهی را برای رساندن این چهار قلم اصلی محصولات لبنی(ماست، شیر نایلونی و بطری، پنیر) با کمترین قیمت به دست مصرفکننده انجام دادند در حالی که سود مشروعشان بین ۱۴ تا ۱۷ درصد بود.
وی تأکید میکند: سایر محصولات که شامل قیمتگذاری دستوری نیستند مثل شیرکاکائو، ماست همزده، شیرهای طعمدار و غیره بر اساس قیمت واقعی عرضه خواهند شد.
انتقال یارانه به مصرفکننده
سخنگوی صنایع لبنی حذف ارز ترجیحی و آزادسازی قیمتها را اقدامی ضروری میداند که انجام آن به تأخیر افتاده بود. وی با اشاره به اینکه سالهاست اقتصاد ایران از سرکوب قیمتی رنج میبرد توضیح میدهد: معمولاً دولتها برای مقابله با افزایش قیمت و تورم، اقدام به سرکوب قیمتها و تعیین دستوری نرخ میکنند؛ اما این اقدام نه تنها به تثبیت قیمت کالاها کمکی نکرده بلکه التهاب بازار را بیشتر میکند. تجربه ثابت کرده هر چه دولت کمتر در مسئله قیمتگذاری دخالت کرده و این موضوع را به عرضه و تقاضا بسپارد، بازار زودتر متعادل میشود؛ چراکه با ایجاد رقابت در فضای تولید در نهایت مصرفکننده کالا را با مناسبترین قیمت خریداری خواهد کرد.
سخنگوی صنایع لبنی میگوید: در مقوله آزادسازی قیمت شیر خام و محصولات لبنی اتفاقی که افتاده این است که یارانههایی که در ابتدای زنجیره تولید شیر به دامپروریها و نهادههای دامی پرداخت میشد حذف شده و به خود مصرفکننده پرداخت میشود.
بنیطبا میافزاید: یارانهای که پیش از این به ابتدای زنجیره تولید محصولات لبنی پرداخت میشد در حمایت از اقشار کمبرخوردار چندان مؤثر نبود و دارا و ندار یکسان از آن برخوردار میشدند، چهبسا یارانه افرادی که پولی برای تهیه محصولات لبنی نداشتند به جیب افرادی میرفت که لبنیات بیشتری مصرف میکردند. ولی امروز اگر این سیاست بهدرستی اجرا بشود میتوانیم بگوییم مصرفکنندگان در دهکهای محروم بیش از اغنیا از یارانه مربوط به این حوزه برخوردار خواهند شد.
شیر مدارس هدفمندترین یارانه دولتی
سخنگوی صنایع لبنی با اشاره به اینکه امروز زیرساختهای اطلاعاتی کافی برای مدیریت بازار وجود دارد، میافزاید: اصلاحاتی که در حال حاضر اجرا میشود باید پیوستهایی داشته باشد بدین معنی که سیاستهای کلان کشور باید همسنگ این اصلاحات تغییر پیدا بکند که منجر به افزایش قدرت خرید مردم بشود وگرنه دوباره در سالهای بعد مجبور به تعدیل اقتصادی خواهیم بود.
بنیطبا میگوید: ما میتوانیم برای کمک به جبران قدرت خرید مردم که کاهش یافته است محصولات اساسی مرتبط با این صنعت را با کمترین سود عرضه کنیم. بخش دیگری که میتوانیم کاهش قدرت خرید مردم را جبران بکنیم در طرحهایی مثل توزیع شیر مدرسه است که هیچ یارانهای هدفمندتر از آن وجود ندارد. به نظرم برای اینکه یارانهها به بهترین شکل اعمال شود باید منابع به سمت تأمین اقلام اساسی پنج دهک کمبرخوردار و شیر مدارس برود که هیچ اولویتی بالاتر از آنها وجود ندارد.
قیمت واقعی شیر خام ۱۴ هزار تومان
موسی رهنمایی، قائممقام اتاق اصناف کشاورزی نیز در گفتوگو با خبرنگار ما با اشاره به اینکه دولت همواره روی قیمتهای پیشنهادی محصولات تولیدی چانهزنی میکند، رقم تعیین شده ۱۲ هزار تومانی را مناسب نمیداند و معتقد است: اگر برای هر کیلو شیر خام حدود ۱۴ تا ۱۵ هزار تومان دست دامدار را میگرفت میتوانست در تأمین علوفه دام موفق باشد، ولی متأسفانه با این رقم فعلی درآمدهای دامدار تکاپوی هزینههای وی را نخواهد داد.
رهنمایی میگوید: در حال حاضر نهادههای دامی برای ماه فروردین با نرخ ارز ترجیحی در سامانه بازارگاه عرضه شده، دامداران پول واریز کردهاند، ولی هنوز از نهادهها خبری نیست، تکلیف نهادههای دامی برای اردیبهشتماه نیز هنوز مشخص نشده است.
قائممقام اتاق اصناف کشاورزی میگوید: هر ساله با توجه به نرخ جهانی نهادههای دامی، نرخ تورم و هزینههای تمامشده تولید قیمت شیر خام به عنوان پایه مواد لبنی مورد آنالیز قیمتی قرار میگیرد و افزایش نرخ اندکی برای حمایت از تولید انجام میشود. پیشنهاد میشود دولت در قانون اصلاح خرید تضمینی، هر فصل از سال قیمت معقول برای خرید شیر و گوشت دامپروری را نیز تعیین کند. برای این کار پیشنهاد الحاق یک تبصره به قانون خرید تضمینی را دادهایم که نیاز به بررسی دارد.
/قدس آنلاین