با آزادسازی قیمت‌ها نرخ برخی محصولات مانند شیر و لبنیات نیز سیر صعودی داشته و همین موضوع نه‌تنها موجب ریزش مصرف‌کنندگان شده بلکه دست تولیدکنندگان را هم در پوست گردو گذاشته است.
بر اساس مصوبه مجلس، قیمت کالاها نباید از شهریور سال قبل بیشتر شود، اما دولت مشخص کرد که قیمت چهار قلم کالا ازجمله شیر نایلونی ۹۰۰گرمی کم‌چرب، شیر پاستوریزه بطری یک لیتری کم‌چرب، ماست دبه‌ای ۲.۵ کیلویی کم‌چرب و پنیر نسبتاً چرب افزایش یابد بر همین اساس تصمیم گرفته شد به این محصولات یارانه تعلق بگیرد.
این افزایش قیمت‌ها حالا اثر خود را با کاهش مصرف در بازار و هم‌چنین پائین آمدن ظرفیت تولید در کارخانه‌ها خودش را نشان داده است لذا بر اساس اظهارات تولیدکنندگان شیر نایلونی در خراسان رضوی ۳۰ درصد کاهش توزیع داشته است.
به‌منظور بررسی و واکاوی مشکلات تولیدکنندگان و متولیان کارخانه‌های شیر در خراسان رضوی با مهدی هدایت نیا رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان صنایع لبنی این استان به بحث و گفت‌وگو نشستیم.
گرانی شیر چه تأثیری بر تولید و میزان فروش کارخانه‌ها داشته است؟
افزایش قیمت شیر نه‌تنها برای کارخانه‌ها سودآور نبوده بلکه به دلیل کاهش مصرف نوعی زیان هم محسوب می‌شود.
* در حال حاضر هزینه های تولید با قیمت محصول چقدر هم خوانی دارد؟
متاسفانه آزاد سازی قیمت ها تنها منتج به کاهش تقاضا و خرید مردم شد.
* مهمترین مانع بر سراه تولید کارخانه های شیر در خراسان رضوی چیست؟
از بهمن ماه سال گذشته لیست کارخانه ها را به مقامات ذیصلاح و میزان نقدینگی مورد نیازشان را اعلام کردیم اما تا خرداد ماه امسال که از زمان افزایش قیمت ها حدوداً یکماه گذشته است هیچگونه نقدینگی برای کارخانه ها تامین نشده است.
* آیا راهی برای جلوگیری از این وضعیت وجود داشت؟
درخواست ما این بود برای اینکه فروش کاهش پیدا نکند یارانه به صورت نقدی پرداخت نشود که انجام نشد.
* در حال حاضر صادرات محصولات لبنی با چه مشکلاتی روبروست؟
متاسفانه در حال حاضر صادرات متوقف شده است به دلیل اینکه قیمت های جهانی دوبرابر شده است ما نمی توانیم مثل کشورهای دیگر صادرات کننده خوبی باشیم.مشکلاتی برای کالاهای صادراتی وجود دارد که از قبل اعلام شده است اما دولت هیچکدام را حل نکرده است.
در این راستا اعتقاد دارم برای چند کالای اساسی مانند شیر خشک، کره، خامه و روغن عوارض صادراتی وضع شده لذا باید این عوارض صفر شود و مشوق صادراتی قرار داده شود اما هیچ یک از این خواسته ها اجرایی نشده و درنتیجه صادرات صفر شده است.
* برای تهیه مواد اولیه با چه مشکلاتی روبرو هستید؟
مواد اولیه وارداتی کم است حجم زیادی ندارد بیشتر مواد اولیه داخل کشور تولید می شود.
* پس دلیل گرانی لبنیات چیست؟
همان که به این موضوع اشاره داشتم کمبود نقدینگی مهمترین سد راه کارخانه ها و تولید کننده ها برای خرید مواد مصرفی است و لذا با وجود اینکه به مسئولان کشور اعلام کردیم ولی به ما پاسخ دادند که نامه معرفی به بانک ها صادر نشده است.
* روزانه کارخانه های خراسان رضوی چقدر تولید لبنیات دارند؟
تولید روزانه کارخانه ها در خراسان رضوی به میزان ۲ هزار و ۵۰۰ تن می رسد.البته باید متذکر شوم که ما حدود ۱۰۰ هزار تن شیر خام خریداری می کنیم و لذا به دلیل تولید محصولات مختلف حدود یک سوم این شیر تبدیل به پنیر پیتزا می شود و بقیه آن به محصولاتی مانند شیر و پنیر و کره و دیگر محصولات مثل کشک شیرخشک تبدیل می شود.
* مازاد بر تولید چگونه مدیریت می شود؟
مازاد بر تولید را محصولات دیگری با ماندگاری بالا دربر می گیرند تا از زمان بیشتری برای فروش برخوردار باشند.
*تولیدات مواد لبنی در مقایسه با سال های گذشته چقدر کاهش داشته است؟
تولید و یا میزان تولید شیر کاهش چندانی نداشته است و مشابه سال های قبل است و لذا به دلیل سیاست های اعمال شده تنها روش تولید از سنتی به سمت صنعتی تغییر پیدا کرده است.
* راهکار و پیشنهاد شما برای برون رفت از این وضعیت چیست؟
به عنوان راهکار درخواست های ما اجرایی شود تامین نقدینگی و مشکلات صادراتی و کالابرگ لبنیات اعلام شود.
* آیا فکر می کنید با کالابرگ لبنیات مصرف وتقاضا افزایش پیدا می کند؟
تخصیص کالابرگ سرانه مصرف را افزایش نمی‌دهد، بلکه به حالت قبل برمی‌گرداند. افزایش سرانه مصرف لبنیات در برنامه دولت قرار دارد و برنامه‌ریزی شده است از مهر امسال دوباره توزیع شیر در مدارس و مهدکودکها آغاز شود.
بر اساس صحبت‌های وزیر جهاد کشاورزی، عوارض صادراتی چهار محصول مانند شیرخشک، کره، روغن و خامه قرار است حذف شود با وجود این، حذف عوارض مشکلات را حل نمی‌کند، زیرا صادرات این محصولات از لحاظ اقتصادی به‌صرفه نیست و مشوق صادراتی نیاز دارد.
کاهش مصرف شیر البته تنها به آزاد سازی قیمت ها مربوط نیست و لذا بررسی مصرف در کشور نشان نیز می دهد که مصرف سرانه در ۱۰ سال گذشته ۱۱۰ کیلو بوده که اکنون به ۷۰ کیلو رسیده است.
فرصت هایی که از دست می رود
ظرفیت های بالقوه صادراتی برای محصولات لبنی درکشورهایی همچون روسیه، قطر، ترکیه و کشورهای آسیای میانه وجود دارد اما متاسفانه ما از فرصت های صادراتی بین المللی در بازار جهانی لبنیات، به نحو شایانی استفاده نمی کنیم.
ورود به بازار صادراتی لبنیات نیازمند رعایت مولفه های اقتصادی از جمله ورود به بازار رقابتی و استفاده از فناوری های مدرن در صنعت لبنیات است اما متاسفانه ما در این زمینه عملکرد بهینه ای نداشته ایم.
بنا بر گفته صادرکنندگان لبنیات، کشورهای عربستان سعودی، ترکیه و مصر رقبای صادراتی ایران در بازار عراق هستند که با توجه به این که کشور های عربی میان خود توافقات صادراتی دارند، شرایط بهتری برای صادرات دارند. با این شرایط و وجود امکان ارتباط زمینی نزدیک با کشور های آسیای میانه وروسیه، صادرکنندگان استان ما می توانند برای حضور در این بازارها تلاش کنند.
مطرح شدن صنعت لبنیات و شیر کشور در بازار جهانی، نیازمند توسعه بازاریابی بین المللی است تا بتوانیم به صورت مستمر، بازار های مصرفی خارجی را به صورتی که برای اقتصاد کشاورزی نیز ارزآوری ایجاد کند، تامین کنیم.
/بازار
