سوء تغذیه در کودکان و نوجوانان در شرایط نامساعد اقتصاد کشور و ادامه شیوع کرونا دو دلیل مهم هستند که کارشناسان برای اهمیت آغاز دوباره توزیع شیر مدارس در امسال عنوان میکنند.
آخرین چهارشنبه ماه سپتامبر هر سال از سوی سازمان جهانی غذا (فائو ) روز جهانی شیر مدرسه نامگذاری شده است. نخستین روز جهانی شیر مدارس در سال ۲۰۰۰ میلادی جشن گرفته شد که هدف آن تبلیغ و ترویج الگوی مصرف شیر از طریق مدارس بود. توجه ویژه به شیر مدرسه و اختصاص یک روز از سال به آن به دلیل جلب توجه کشورها به اهمیت این ماده مغذی و مفید در سلامت کودکان و نوجوانان و تبدیل شدن به یک عادت غذایی صحیح است.
برخی کشورها بیش از یک قرن است که توزیع شیر مدرسه را اجرا میکنند. کشور ما نیز از سال ۱۳۷۹ با تحت پوشش قرار دادن ۱۰ هزار دانشآموز در کشور، طرح توزیع رایگان شیر در مدارس را آغاز و طی سالهای گذشته روند پوشش دانشآموزان در طرح شیر مدارس را کاملتر کرد، اما متاسفانه اجرای پروژه ملی شیر مدارس طی ۳ سال گذشته بدلیل عدم تامین منابع مالی از سوی دولت متوقف شده است. آموزشوپرورش کمبود بودجه برای شیر مدارس را بهانه قطع عرضه این ماده ارزشمند غذایی برای تغذیه کودکان و نوجوانان اعلام کرده است. توقف توزیع شیر مدارس به بهانه کمبود بودجه در حالی است که به گفته کارشناسان آثار عدم مصرف شیر و فرآوردههای لبنی میتواند به عوارضی مانند کوتاه شدن قد، کاهش میزان بهره هوشی، پوکی استخوان، پوسیدگی دندان، مشکلات گوارشی و… منجر شود که هزینه بیشتری را به اقتصاد کشور تحمیل میکند.
نبود بودجه بهانه خوبی برای توقف توزیع شیر مدارس نیست
زهرا عبدالهی، مدیرکل دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در اینباره به خبرنگار اقتصاد آنلاین گفت: اهمیت شیر به عنوان یک منبع غذایی مغذی آنقدر بالا است که سازمانهای بینالمللی دو روز در سال را به شیر اختصاص دادهاند.
وی ادامه داد: از سوی سازمان بهداشت جهانی و سازمان جهانی غذا (فائو ) یک روز با نام روزجهانی شیر در خرداد ماه و یک روز با نام روز جهانی شیر مدارس در مهر ماه برای یادآوری اهمیت این ماده غذایی در تغذیه و سلامت مردم جهان اختصاص یافته است.
عبدالهی با تاکید بر اینکه توجه به روز جهانی شیر مدارس اهمیت بیشتری دارد، اظهار کرد: اهمیت این روز در آن است که فرهنگسازی مصرف این ماده مغذی از زمان کودکی و نوجوانی آغاز میشود و میتواند تمام عمر همراه فرد باشد، ضمن اینکه تغذیه در این سنین برای داشتن افراد سالم تر در آینده بسیار مهم است.
وی یادآور شد: شیر منبع سرشار از کلسیم است و به مقدار مناسبی پروتئین و ویتامینهای گروه B دارد که هر یک تاثیر بسیاری در سلامت فرد دارد.
عبدالهی جلوگیری از رشد مناسب استخوانی، سلامت استخوانی، بهبود بهره هوشی و کاهش بیماریهای قلبی و عروقی را از نتایج مهم مصرف شیر در کودکی و نوجوانی بر شمرد.
وی یادآور شد: جامعهای که کودکان آن به میزان مناسب از شیر تغذیه میشود کمتر بیماریهای پر هزینه مانند پوکی استخوان و پوسیدگی دندان را در آینده خواهد داشت.
عبدالهی با اشاره به مشکلات تغدیه ی اقشار کم در آمد جامعه اهمیت توزیع شیر مدارس را برای کشور ما در مقطعی کنونی بیش از هر زمانی دیگری دانست.
وی تصریح کرد: شرایط نامساعد اقتصاد موجب شده میزان سوء تغذیه در کودکان و نوجوانان کشور افزایش یابد و شیر مدارس میتواند بخشی از این سوء تغذیه را به رایگان برای این قشر تا حدودی جبران کند.
عبدالهی شیوع ویروس کرونا را دلیل مهم دیگری برای ضرورت آغاز دوباره توزیع شیر مدارس عنوان کرد.
وی گفت: شیر میتواند سیستم ایمنی کودکان و نوجوانان ما را در برابر ویروس کرونا ارتقاء دهد و آنها را تا حدود زیادی از ابتلا مصون کند.
عبدالهی با ابزار تاسف از توقف طرح توزیع شیر مدارس در کشور در سه سال گذشته، اظهار کرد: ضروری است هر چه زودتر توزیع شیر مدارس در دستور کار دولت و وزارت آموزش و پرورش قرار گیرد چرا که نتایج منفی آن برای افراد جامعه جبران ناپذیر است.
وی معتقد است نبود بودجه بهانه خوبی برای توقف این طرح پر سود نیست چرا که عدم تغذیه با شیر هزینه سنگین تری را برای کشور به دنبال خواهد داشت.
عبدالهی با تاکید بر اینکه انتظار میرود تا قبل از حضور دانش آموزان در مدارس این موضوع حل شده باشد، افزود: امسال با توجه به شرایط اقتصادی مردم و کرونا باید سالی باشد که توزیع شیر مدارس با حضور دانش آموزان در مدارس آغاز شود.
مدیرکل دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت گفت: همچنین از شورایعالی سلامت و امنیت غذایی انتظار میرود بار دیگر به این مهم توجه و مصوبه لازم را صادر کند.
بیشترین جذب کلسیم برای سلامت در سنین مدرسه است
شهریار دبیریان، عضو هیات مدیره انجمن علوم و صنایع غذایی کشور، در گفتوگو با اقتصاد آنلاین با اشاره به اهمیت مصرف شیر در سلامت کودکان و نوجوانان جامعه، اظهار کرد: شیر سرشار از مواد مغذی مورد نیاز بدن کودکان و نوجوانان است که برای رشد سالم به آنها نیازمند هستند.
وی ادامه داد: از جمله این مواد مغذی میتوان به پروتئین، کلسیم، ویتامینها و مواد معدنی اشاره کرد.
دبیریان معتقد است؛ در بین تمامی مواد مغذی موجود در شیر کلسیم و پروتئین در کودکی و نوجوانی از اهمیت بیشتری برخوردار هستند.
وی یادآور شد: در ۸ تا ۱۸ سالگی بیشترین جذب کلسیم توسط بدن صورت میگیرد و در این سنین هر فرد بهدست کم روزانه یک هزار و ۳۰۰ میلی گرم کلسیم نیاز دارد.
دبیریان با تاکید بر اینکه ۸ تا ۱۸ سالگی سنین مدرسه هستند، افزود: از همین رو است که طرح شیر مدرسه اهمیت زیادی پیدا میکند و روز جهانی شیر مدرسه برای توجه به تغذیه آن تعیین شده است.
به گفته وی؛ شیر تنها ماده غذایی در جهان است که سازمانهای جهانی دو روز در سال را به آن اختصاص دادهاند.
دبیریان تصریح کرد: اما روز شیر مدرسه برای فرهنگسازی از اهمیت بیشتری در تقویم تغذیهای جهان برخوردار است.
وی اهمیت این روز را برای کشور ما صدچندان دانست و افزود: متاسفانه آمار مصرف سرانه شیر و لبنیات در کشور ما به دلیل فرهنگی و شرایط اقتصادی نامساعد است و توزیع شیر مدارس میتواند به جبران هر دو این عوامل کمک کند.
دبیریان سرانه مصرف شیر و لبنیات در کشور ما را تقربیا نصف سرانه مصرف جهانی اعلام کرد و گفت: میزان مصرف سرانه شیر و لبنیات در دنیا ۱۶۰ کیلوگرم است در حالی که این رقم در کشور ما حداکثر ۸۵ تا ۹۰کیلوگرم است.
وی همچنین خواستار پرداخت یارانه برای افزایش سرانه مصرف شیر در جامعه به ویژه اقشار کم درآمد شد.