دکتر حسین عبده تبریزی، استاد دانشگاه و کارشناس اقتصادی صبح امروز (دوشنبه 8 بهمن ماه) در جلسه هیات مدیره انجمن صنایع فرآورده های لبنی ایران حضور یافت. این نشست با حضور مدیران عامل و صاحبان صنعت لبنیات کشور برگزار شد و عبده تبریزی با ذکر نکاتی درباره مشکلات کلان اقتصادی کشور به برخی از سوالات حاضران پاسخ داد.
به گزارش روابط عمومی انجمن صنایع فرآورده های لبنی کشور، دکتر عبده تبریزی با اشاره به اینکه دو موضوع علم مدیریت و اقتصاد از ابتدای انقلاب تا کنون از مسائل اصلی کشور بوده که همچنان مشکلات در این دو حوزه حل و فصل نشده است، بیان کرد: در حوزه مدیریت مبحث ساده ای وجود دارد که مربوط به وحدت فرماندهی است. این مسئله از ابتدای انقلاب رعایت نشده و ادامه پیدا کرده است. امروز از این امر به عنوان حکمرانی یاد می شود و در هر حوزه ای که ایراد وجود دارد ائم از اقتصاد و جامعه و فرهنگ گفته می شود که مشکل نظام حکمرانی است که به درستی کار نمی کند.
قوه مجریه ای که نمی تواند افراد خود را منصوب کند با علم مدیریت در تعارض است
این استاد دانشگاه و مشاور اقتصادی به مسئله استعلام از دستگاه ها برای انتصاب افراد در مجموعه های دولتی و غیر دولتی اشاره کرد و افزود: قوه مجریه ای که نمی تواند افراد خود را منصوب کند با علم مدیریت در تعارض است.
او همچنین به تعارض ها در حوزه اقتصاد نیز اشاره کرد و ادامه داد: موضوع بازار موضوع رقابت است. از ابتدای انقلاب تا کنون نتوانسته ایم مفهوم گرانی و تورم راتمییز دهیم. مسئول اساسی تورم دولت است.
عبده تبریزی گفت: اقتصاد ایران یک بار در ابتدای انقلاب با حضور مدیران سنتی که «فمیلی بیزینس ها» را به بهانه وابستگی به شاه از بین بردند متلاشی شد و یک بار دیگر نیز در زمان احمدی نژاد که بروکراسی اقتصادی کشور کلا دگرگون شد.
او افزود: زمانی که در بازار، رقابت کنار گذاشته شود هر اندازه هم که عادل باشید نمی توانید به نتیجه مشخصی دست یابید. نظام تک نرخی ارز از دهه 60 مشکل ساز بوده است . کنار گذاشتن بازار منجر به رشد پایین و تورم بالا می شود.
تورم کشور روی 30 تا 40 درصد بوده است
دکترعبده تبریزی دوره های ریاست جمهوری هاشمی و خاتمی را به لحاظ اقتصادی دوره های خوبی برای کشور دانست و گفت: از سال 86 در سرازیری کاهشی قرار گرفتیم و تا امروز هنوز نتوانستیم جهت منحنی ها را تغییر دهیم. تورم کشور روی 30 تا 40 درصد بوده است که پیش بینی اقتصاددان ها وضع وخیم تری است. تغییرات قانونی مالی هم نسبت به گذشته بهبودی ایجاد نکرده است. تا زمان دولت هشتم اقتصاد ایران در حد ترکیه و عربستان سعودی و حتی بالاتر بوده است ولی اکنون آنها بسیار جلوتر هستند.
دکترعبده تبریزی یکی از معضلات اصلی 30 سال اخیر را استهلاک عنوان کرد و افزود: نمی توانیم به اندازه اندوخته ای که در اختیار داریم سرمایه گذاری کنیم و حتی نمی دانیم که آیا ذخایری که در اختیار داریم باقی می ماند. در زمینه نفت و گاز که به قطع افت خواهیم داشت و مشخص است که نمی توانیم نیروگاه ها را حفظ کنیم.
او کمک به محرومین در برخی حوزه ها را توجیه نادرستی عنوان کرد و گفت: به طور مثال هزینه برق برای کشاورزی صفر شده است و حاصل این بوده که برداشت بی رویه از چاه های آب زیرزمینی سفره های زیرزمینی کشور را از بین برده است .
دکترعبده تبریزی همچنین به این موضوع اشاره کرد که هر جایی در اقتصاد دچار کمبود بوده این پول نفت را جایگزین کرده ایم. در حال حاضر این درآمد به دلیل تحریم وجود ندارد و حتی ممکن است در 20 سال آینده اصلا خریداری برای نفت وجود نداشته باشد. نیروگاه های برق نیز دیگر امکان بازسازی ندارند. بازار را هم به هم زده ایم و در نتیجه تخصیص های اشتباه در داخل کشور نظام قیمت هم از دست رفته است.
او مسئله مهم دیگر در کشور در کنار موضوع «حکمرانی بد» را موضوع مناسبات با دنیا عنوان کرد و افزود: در همین صنعت لبنیات بسیاری از شرکت ها در گذشته از دنیا اعتبار دریافت می کردند که این امکان امروز برای آنها بسته شده است و حتی با پول نقد هم نمی توانند با دنیا ارتباط بگیرند.
دکترعبده تبریزی ادامه داد: یکی از ابعداد هم مسئله نیروی انسانی است که به شدت تضعیف شده است . در جامعه ای که تنها 19 درصد مردم به فکر مهاجرت نبوده اند وضع نیروی انسانی بسیار مشکل است.
با ترامپ می توان با زبان تجارت خیلی بهتر صحبت کرد
او همچنین درباره مذاکره با جهان و آمریکا ضمن بیان این موضوع که موضع ترامپ با موضع اسرائیل متفاوت است گفت: با ترامپ می توان با زبان تجارت خیلی بهتر صحبت کرد. امکان رابطه از طریق تجارت وجود دارد و اگر حاکمیت اجازه دهد صنعت در بخش برای شروع رابطه بسیار خوب است . اگر مجوزها داده شود اتاق بازرگانی و صنایع می توانند با غرب ارتباط بگیرند. چین نیز باید سرمایه گذاری در ایران را آغاز کند چون چین تاکنون با ایران تنها تجارت کرده است و به دلیل محدودیت های آمریکا هیچ سرمایه گذاری در ایران نداشته است. ابتکارات بخش خصوصی در این زمینه بسیار اهمیت دارد.
دکترعبده تبریزی با تأکید بر اینکه اصلاحات اقتصادی نیاز به تغییر رویکرد دارد، بیان کرد: این امر شامل بخش خصوصی هم می شود. صنعت می تواند زنجیره تولید را بهبود ببخشد و حداقل منطقه ای کند.
حاشیه سود 5 درصد برای صنعت لبنیات بسیار مشکل ساز است
او به چالش های سیاست گذاری در صنعت لبنیات اشاره کرد و گفت: بحث قیمت گذاری موضوع خیلی مهمی است . در جایی که تورم شدید است حاشیه سود 5 درصد برای صنعت لبنیات بسیار مشکل ساز است . صنعت نمی تواند وضعیت موجود را ادامه دهد.
دکترعبده تبریزی گفت: توسعه صادرات همیشه به عنوان یک توصیه مهم مطرح است و صادرات به عراق و افغانستان کافی نیست. باید صادرات توسعه یابد.
او گفت: در صنعت لبنیات بازار سرمایه نیز قابل توصیه است. گرایش به سمت بازار سرمایه از همه صنایع وجود دارد که به دلیل دریافت نکرن وام از بانک ها است . برای گرفتن اعتبار و انتشار اوراق و شرکت در صندوق ها و پول گرفتن از صندوق ها مفید است. شناخت بازار سرمایه برای صنعت مفید است و پیشرفت در سرمایه در گردش است. پذیرش در بورس مزایایی دارد که می تواند مطرح باشد.
دکترعبده تبریزی بیان کرد: یکی از مشکلات صنعت غذا کاهش تقاضا است. سرانه تقاضای روستایی نسبت به 86 درصد درآمد نزدیک 46 درصد و سرانه تقاضای شهری 36 درصد کاهش پیدا کرده است. این نشان می دهد که جامعه کم مصرف شده است و اقتصاد در حال کوچک شدن است . اگر کنترل قیمت صورت نمی گرفت و ثروت خلق می شد درآمد هم بالا می رفت و سرانه مصرف افزایش پیدا می کرد.