یک شرکت دانش‌بنیان توانست با تامین سرمایه مورد نیاز خود برای تولید صنعتی پروبیوتیک‌های تجاری مبتنی بر سوش‌های باکتریایی بومی ویژه فرآورده‌های لبنی از طریق هم‌سرمایه‌گذاری سه جزئی با مشارکت صندوق نوآوری و شکوفایی، علاوه بر کاهش ریسک تولید، این محصول فراسودمند را وارد صنایع لبنی کشور کند.
پروبیوتیک‌های تجاری مبتنی بر سوش‌های باکتریایی بومی برای تولید محصولات فراسودمند کاربرد دارند و ظرفیت پیش‌بینی شده برای این طرح، تولید سالانه ۵۰ هزار یونیت است. این محصول با سرمایه‌گذاری ۵.۹ میلیارد تومان اجرایی شد که ۴.۴ میلیارد تومان آن توسط صندوق نوآوری و شکوفایی، ۸۰۰ میلیون تومان آن توسط یکی از شتاب‌دهنده‌ها و ۷۰۰ میلیون تومان دیگر آن توسط صندوق پژوهش و فناوری ثامن تأمین شده است.
غذای فراسودمند غذایی است که علاوه بر ویژگی تغذیه‌ای، دارای ویژگی سلامت بخش برای مصرف‌کننده است؛ به عبارت دیگر فراتر از ارزش تغذیه‌ای دارای ارزش دارویی است. یکی از انواع غذاهای فراسودمند محصولات پروبیوتیکی با سوش‌های پروبیوتیکی است.
در ایران بیشتر حوزه‌های دارویی از باکتری‌های پروبیوتیک برای تولید محصول استفاده می‌کنند و در صنایع غذایی به دلیل الزامات خاص خود، شرکت‌های کمتری به این حوزه ورود کرده‌اند. بر این اساس سهم بزرگی از بازار کنونی کشور به واردات اختصاص دارد و در صورتی که این شرکت به ظرفیت تعیین شده دست پیدا کند، قادر است تنها ۹ درصد از نیاز کشور به این محصول در صنایع غذایی را برطرف کند.
پروبیوتیک‌ها میکروارگانیسم‌های زنده‌ای هستند که مصرف کافی آنها موجب سلامتی مصرف کننده می‌شود. باکتری‌های پروبیوتیک در این شرکت از گونه “لاکتوباسیلوس فرمنتوم”، “لاکتوباسیلوس برویس” و “لاکتوباسیلوس رامنوسوس” است که برای تهیه محصولات پروبیوتیک لبنی استفاده می‌شوند.
آرین عقیلی، مدیر یکی از شتاب‌دهنده‌ها که علاوه بر همراهی تیم مجری، در سرمایه‌گذاری نیز مشارکت داشته است در مورد این محصول توضیح داد: در کشور تولیدکنندگان پروبیوتیک دیگری نیز فعالیت می‌کنند، بر این اساس سعی کردیم گپ محصولات لبنی قلیایی که پروبیوتیکی نشده‌اند مانند دوغ را پر کنیم. یکی از چالش‌هایی که در محیط آزمایشگاهی با آن روبرو بودیم، زنده ماندن باکتری‌ها و شمارش باکتریایی بود که موفق به اخذ این ویژگی با وجود دانش فنی بالای مجموعه شدیم.
مدیر این شتاب‌دهنده، مزیت رقابتی این سوش‌های بومی در مقایسه با نمونه‌های وارداتی را کاهش قیمت آن عنوان کرد و گفت: بسیاری از کارخانجات تولیدکننده محصولات لبنی سوش‌های پروبیوتیکی خود را وارد می‌کنند که قیمت تمام شده این محصولات را افزایش می‌دهد، در حالی که نمونه تولیدی ما توسط پلتفرم داخلی و محیط کشت کاملا بومی تولید می‌شود که در بهای تمام شده و اثربخشی بیشتر این محصولات مؤثر است.
عقیلی خاطرنشان کرد: خط تولید این محصول در سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران در حال راه‌اندازی است و یکی از مزیت‌های حضور در این محل دسترسی به تجهیزات آزمایشگاهی با هزینه کمتر است.
به گفته وی این شتاب‌دهنده، تاکنون از ۱۲ طرح، دو محصول را به مرحله تجاری‌سازی رسانده است و در نظر دارند تا در زمینه پروبیوتیک‌سازی محصولات شکلاتی نیز وارد شوند، چرا که دانش فنی آن در این شرکت وجود دارد و در حال مذاکره با تولیدکنندگان بزرگ شکلات در کشور هستند.
هم‌سرمایه‌گذاری در طرح تولید صنعتی پروبیوتیک‌های تجاری
حمیدرضا فرهادی، مدیرعامل صندوق پژوهش و فناوری ثامن از دیگر “هم‌سرمایه‌گذار” طرح تولید صنعتی پروبیوتیک‌های تجاری نیز در مورد بازار این محصول به ایسنا، گفت: طرح‌های خوبی به ما برای سرمایه‌گذاری پیشنهاد می‌شود که عمدتا طرح تجاری یا روند تجاری‌سازی پروژه طراحی نشده است، بر این اساس نمی‌توانیم بازار آن طرح‌ها را بررسی و ارزیابی کنیم؛ اما یک تیم تجاری‌سازی مناسب مانند این شتاب‌دهنده، در کنار این طرح قرار دارد. همچنین یکی از بزرگترین سهامداران صندوق ثامن، آستان قدس رضوی است که بازار بزرگی در مارکت محصولات لبنی دارد؛ بنابراین یکی از بزرگترین بازارهای استفاده از پروبیوتیک‌ها را در اختیار داریم و دوغ پروبیوتیک می‌تواند در زنجیره تامین هلدینگ سلامت آستان قدس رضوی قرار بگیرد.
وی در مورد میزان سرمایه‌گذاری و سهامداری در این طرح نیز تصریح کرد: این طرح به سرمایه‌ای معادل ۵.۹ میلیارد تومان نیاز داشت که در یک طرح هم‌سرمایه‌گذاری سه جزئی ۸۰۰ میلیون آن توسط این شتاب‌دهنده، ۷۰۰ میلیون تومان آن توسط صندوق پژوهش و فناوری ثامن و مابقی توسط صندوق نوآوری و شکوفایی تامین شده است و ۳۵ درصد از سهام طرح نیز به ما و صندوق نوآوری و شکوفایی اختصاص دارد.
فرهادی، طرح هم‌سرمایه‌گذاری با صندوق نوآوری و شکوفایی را راهکاری برای سرمایه‌گذاری‌های بزرگتر و وسیع‌تر صندوق‌های پژوهش و فناوری عنوان کرد و گفت: اگر منابع اهرمی صندوق نوآوری نبود، شاید این سرمایه را در مرحله بذری چند طرح کوچک‌تر صرف می‌کردیم؛ اما هر چه در طرح‌هایی که به مرحله تجاری نزدیک هستند، سرمایه‌گذاری کنیم، ریسک سرمایه‌گذاری به مراتب کمتر می‌شود و به همان نسبت سرمایه بیشتری نیاز دارند.
وی خاطر نشان کرد: علاوه بر این در ارزیابی طرح، صندوق نوآوری و شکوفایی کارشناسان فنی‌ای دارد که می‌توانند به‌خوبی طرح را ارزیابی کنند و با تاییدیه صندوق نوآوری و شکوفایی میزان اطمینان ما به ارزیابی‌های فنی طرح بیشتر می‌شود.
/ایسنا
