مهمترین معضلی که در آغاز سال 99 مشابه سالهای گذشته پیش روی انجمن قرار داشت افزایش هزینه های تورمی تولید، بلافاصله پس از شروع سال جدید بود که اثر مستقیمی در بهای تمام شده کالاها گذاشت.
این هزینه ها شامل دستمزد، حمل و نقل، تغییراتی در نرخ ارز و تغییرات در قیمت نهاده های دامی بود که قیمت شیرخام تحت تاثیر آن است و البته مواد پتروشیمی که از قیمت دلار تبعیت میکند و هزینه های بسته بندی کارخانه ها را افزایش میدهد. این چالش همه ساله در چهار ماهه اول سال، تمام زمان و انرژی انجمن را برای اصلاح قیمت محصولات لبنی به خود اختصاص میدهد تا زمانی که در تیرماه منتهی به مصوبه اصلاح قیمتها شود. خوشبختانه در سال 99 در 7 تیر ماه مصوبه قیمتگذاری صادر شد که تاحدودی کارخانجات توانستند بخشی از افزایش قیمت هزینه های تورمی تولید را جبران کنند و البته با پیگیری های مکرری که داشتیم توانستیم در ابتدای آذر نیز پس از ماه ها رایزنی و پیگیری، افزایش قیمت شیرخام از 3100 تومان به 4500 تومان قیمت محصولات لبنی را نیز اصلاح کنیم. در واقع در سال 99 انجمن 2 بار موفق به اصلاح قیمت محصولات لبنی مشمول قیمتگذاری دولتی شد.
علاوه بر اصلاح قیمت محصولات لبنی که مهمترین تقاضای اعضا بود و هست و بیشترین زمان را از انجمن در یکسال گذشته گرفت، سایر اقدامات انجمن به شرح ذیل است:
کمپین فرهنگ سازی مصرف شیر و محصولات لبنی:
با توجه به تحلیل بازار صنعت لبنیات کشور در نیمه دوم سال 1398 و مطالعه و جمع بندی پیرامون دلایل پایین بودن سرانه مصرف لبنیات در ایران به نسبت میانگین سرانه مصرف در دنیا از سویی و با توجه به کلیدی بودن بزرگ کردن کیک بازار جهت انتفاع بیشتر صنعت لبنیات و بنگاه های ذینفع در آن که باعث توسعه و بالندگی بیشتر این صنعت در کشور می‌شود، هیئت مدیره انجمن صنایع لبنی کشور تصمیم گرفت که پروژه افزایش سرانه مصرف لبنیات در سال 1399 کلید بخورد.
اجرای این پروژه از نیمه خرداد ماه امسال آغاز شد. در تحلیل کلان، موضوع اصلی جایگزینی فرهنگ سازی به جای تبلیغات بود و مخاطبین اصلی و محوری پروژه زنان و کودکان انتخاب شدند. این پروژه تاکنون موفق به گرفتن 1500 حق پخش رایگان از سازمان صداوسیما جهت پخش تیزر با همکاری و وسعت نظر یکی از شرکتهای عضو شده است که در تاریخ صنعت کشور بی سابقه می‌باشد. در این پروژه ذینفعان مختلف که باعث هم افزایی و بازدهی بیشتر پروژه می‌شوند انتخاب و همراه شدند که میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
کانون انجمنهای صنفی گاوداران
انستیتو تحقیقات تغذیه ای کشور
سازمان صداوسیما
شورای سیاستگذاری سازمان سلامت صداوسیما
شبکه نهال و پویا سازمان صداوسیما
انجمنهای پزشکی مرتبط با لبنیات و سلامتی مانند انجمن جراحان ارتوپد ایران، انجمن روماتولوژی ایران، مرکز تحقیقات استخوان ایران، انجمن دندان پزشکان ایران، انجمن متخصصی گوارش و کبد ایران و ...
خبرگزاریهای رسمی ایران
یکی از مهمترین هدفگذاری های کمپین، فرهنگسازی در بستر شبکه های مجازی با محوریت شبکه اینستاگرام و تولید و توزیع محتوا در این شبکه و به موازات آن در شبکه تلگرام می‌باشد. این کمپین تاکنون نزدیک به 30 تیزر تبلیغاتی، علمی، مشارکتی، طنز به عنوان محتوا تولید کرده است. علاوه بر آن با ایجاد کمیته علمی سعی شده کلیه ی محتواهای تولید شده دارای پشتوانه علمی قوی و قابل استناد علمی باشد. کمپین سعی دارد در سال جاری به صورت گسترده تر و با فشار بیشتر روند فرهنگسازی را ادامه دهد.
توسعه خدمات اطلاع رسانی در انجمن:
در سال 99 شاهد توسعه خدمات اطلاع رسانی در صنعت لبنیات توسط انجمن بودیم. واحد روابطعمومی انجمن ضمن رصد داده های آماری صنعت و انتشار آن برای اعضا و نیز تهیه مستندات آماری برای نهادهای تصمیم گیری کشور از دولت و ارگانهای دولتی تا مجلس و دستگاههای نظارتی، تلاشهای قابل توجهی برای زدودن اتهام گرانفروشی به تولیدکنندگان محصولات لبنی و همچنین افزایش صدای صنعت در فضای رسانه ای برای جلب توجه مسئولین به واقعیت افزایش هزینه های تولید در صنعت لبنیات داشت. حضور پررنگ انجمن در فضای رسانه ای باعث شد برخلاف سالهای گذشته که رسانه ها انگشت اتهام گرانفروشی را متوجه تولیدکنندگان محصولات لبنی میگردند، و این اتهام منجر به کاهش اعتبار صنعت در افکار عمومی میشد، تولید محتوای رسانه ها بخصوص صداوسیما علی رغم دوبار افزایش قیمت محصولات مشمول، نشان میدهد که در سال 99 موضوع افزایش قیمت شیرخام به عنوان دلیل اصلی افزایش قیمت محصولات لبنی، بیش از سالهای گذشته مورد استناد قرار گرفته است و این مهم با حضور پررنگ انجمن در فضای رسانه ای ممکن شده است. علاوه بر این توسعه ابزارهای اطلاع رسانی انجمن در لینکدین، اینستاگرام، توئیتر، تلگرام و بهینه شدن سایت انجمن از جمله فعالیت هایی است که در راستای بهبود اطلاع رسانی به اعضا و دفاع از صنعت در پیشگاه افکار عمومی انجام شده است.
عقد تفاهمنامه با دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک به عنوان دبیرخانه امنیت غذایی کشور:
دانشگاه آزاد کنسرسیومی به نام «کنسرسیوم غذا و امنیت غذایی دانشگاه آزاد اسلامی» دارد که دبیرخانه این کنسرسیوم را دانشگاه آزاد واحد استان مرکزی بر عهده دارد. وظیفه این کنسرسیوم ایجاد هماهنگی و انجام پژوهش های مرتبط با امنیت غذایی در میان نهادهای تصمیم گیر کشور در حوزه امنیت غذایی است. در این رابطه دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک با انجمن تفاهم نامه ای در بخش شیر و لبنیات امضا کرد تا بتواند پروژه های مشترک مطالعاتی را در زمینه نحوه تامین امنیت غذایی توسط صنعت لبنیات انجام دهد.
عقد تفاهم نامه با انستیتو تحقیقات تغذیه در راستای فرهنگ سازی مصرف شیر و لبنیات:
تفاهمنامه ای با انستیتو تحقیقات تغذیه ای کشور منعقد گردید که برای پروژه های مشترک در زمینه فرهنگسازی مصرف شیر اقدامات و تولید محتواها با هماهنگی و همکاری این انستیتو به عنوان مرجع سیاستگذاری غذایی کشور صورت گیرد. حضور اساتید انستیتو تغذیه در کمپین سرانه مصرف نیز در این تفاهم نامه در نظر گرفته شد.
عقد تفاهم نامه با انجمن ماشین سازان صنایع غذایی:
تفاهم نامه ای با انجمن ماشین سازان صنایع غذایی برای پشتیبانی از داخلی سازی ماشین آلات صنعت لبنیات انجام شد که امضا و مبادله این تفاهم نامه با حضور معاونت صنایع وزارت صمت صورت خواهد گرفت.
تفاهم نامه با بانک کارآفرین و بانک ملت با هدف تامین تسهیلات مالی برای کارخانه های لبنی:
با بانک کارآفرین تفاهم نامه ای جهت برطرف کردن مشکل نقدینگی شرکت های لبنی منعقد گردید و همچنین با همکاری بانک ملت برای تکمیل و نهایی کردن سامانه معاملات یکپارچه ملی در پایان بهمن ماه 99 اقداماتی به ثمر نشست و به طور رسمی در اتاق ایران با حضور دبیرکل اتاق تهران از این سامانه رونمایی شد. شرکت های لبنی میتوانند در این سامانه به صورت آنلاین معاملات خود را انجام و از اعتبارات سرمایه در گردش بانکی برخوردار شوند.
انجام مطالعات مربوط به تولید استارتر پنیر تبریز و لیقوان:
در رابطه با تولید استارترهای پنیر تبریز و پنیر لیقوان با همکاری پژوهشکده بیوتکنولوژی اقدامات مهمی صورت پذیرفت و نمونه آزمایشی پنیر نیز در یکی از کارخانه های بزرگ تولید شد. در نهایت با شرکت بندا فرآور که تکنولوژی تکثیر سویه باکتریها و تبدیل آن به استارتر را دارد، مذاکرات لازم صورت گرفت تا منجر به تولید استارترها جهت صنعتی سازی پنیر تبریز و لیقوان شود.
آغاز عملیاتی پروژه تصفیه آب و فاضلاب با فنآوری نانو کوتینگ:
پروژه تصفیه آب و فاضلاب با فناوری نانو کوتینگ نهایی گردید و اولین تصفیه خانه با ظرفیت 250 متر مکعب خروجی در شهر صنعتی فیروزکوه احداث و راه اندازی شد. این روش تحول بزرگی در میزان مصرف منابع آبهای زیرزمینی و صرفه جویی در مصارف را در پی خواهد داشت و انجمن در تلاش است در سال آتی این پروژه را توسعه داده و در کارخانه های لبنی که حجم زیادی از آب را برای شست وشوی دستگاهها مصرف می‌کنند، اجرایی کند. آب تصفیه شده می تواند در CIP و کشت گلخانه ای مورد استفاده قرار گیرد.
اصلاح اساسنامه و تلاش برای حضور همه تولیدکنندگان محصولات لبنی در انجمن:
در راستای جامعیت بخشی به تشکل های لبنی و ایجاد صدای واحد در صنعت به مشاور انجمن ماموریت داده شد که در رابطه با ساختار سازمانی انجمن، نحوه پذیرش اعضا و نحوه برگزاری مجامع، تحقیقاتی انجام دهد و به یک مدل مناسب برای حضور همه تولیدکنندگان در انجمن برسد. مشاور انجمن مطالعات خود را در این زمینه انجام داد و طی 4 جلسه هیئت مدیره به استماع هیئت مدیره و بازبینی آنها رسید و در نهایت مقرر شد که بین اتاق بازرگانی و وزارت تعاون جهت برگزاری مجمع عمومی فوق العاده و اصلاح اساسنامه هماهنگی های لازم به عمل آید.
برگزاری مجمع عمومی با مشارکت بالای اعضا:
مجمع عمومی انجمن که همواره در خردادماه برگزار میشد به دلیل شیوع کرونا و دستورالعمل های عدم تجمع ستاد مبارزه با کرونا به تعویق افتاد و درنهایت با پیگیری و تلاشهای مستمر در 17 شهریورماه برگزار شد. در این مجمع هیئت مدیره و بازرسان جدید انتخاب شدند و ماموریت هایی نظیر اصلاح اساسنامه بر عهده هیئت مدیره جدید انجمن گذاشته شد. مجمع عمومی امسال با مشارکت بالای اعضا و افزایش تعداد نامزدها نسبت به سالهای قبل همراه بود
اصلاح عوارض صادرات محصولات لبنی:
در رابطه با اصلاح عوارض صادراتی منطبق با تغییرات نرخ ارز در کشور، جلساتی با حضور بنگاه های فعال در حوزه صادرات، برگزار و پیشنهاد شرکتها جمعبندی و به کمیسیون تعیین ارزش گمرک و همینطور وزارت جهاد ارسال شد. نتیجه این کار به تصویب و ابلاغ عوارض صادراتی سال 99 گردید.
12) رفع ممنوعیت صادرات شیرخشک بر اساس سهمیه بندی:
اگرچه صادرات شیرخشک منجر به تحریک قیمت شیرخام می‌شود ولی در عین حال واقعیت وجود مازاد شیرخشک در کشور به دلیل ضرورت تولید کره داخلی نیز قابل انکار نبود و نیست. وجود تقاضا برای صادرات شیرخشک و رفع ممنوعیت از آن باعث شد تا وزارت جهاد ضمن دادن مجوز صادرات شیرخشک، انجام آن را با روش سهمیه بندی انجام دهد که بشدت فسادزا بود و انجمن مصرانه پیگیر جایگزینی عوارض به جای سهمیه بندی آن بود. این هدف در نیمه دوم سال 99 محقق شد و رفع ممنوعیت صادرات شیرخشک با پیگیری های انجام شده عملیاتی گردید و نهایتا منجر به رفع ممنوعیت صادرات شیرخشک با تعیین عوارض صادراتی 16 هزار تومانی برای هر کیلو شد. حسب نظر فعالان صنعت، انجمن با رصد قیمت ارز در تلاش است که اصلاح عوارض تعیین شده بر اساس نوسان قیمت ارز توسط سازمانهای ذیربط انجام شود.
13) تنظیم گری بازار کره حیوانی:
با قطع ارز 4200 تومانی در خصوص واردات کره حیوانی، تلاش شرکتهای عضو برای تولید داخلی کره حیوانی که به نصب و راه اندازی خطوط تولید پیشرفته منجر شد، نهایتا در پایان 6 ماهه اول سال 99 به نتیجه رسید و کره حیوانی کلا به طور 100 درصد تولید داخل گردید و قیمت گذاری آن نیز از گروه یک کالاهای اساسی خارج و در اختیار تشکل و واحدهای تولید کننده قرار گرفت.
14) تلاش برای تنظیم گری در حوزه نهاده های دامی:
به پیشنهاد شرکتهای بزرگ عضو انجمن جلساتی با وزیر و معاونت بازرگانی وزارت جهاد برگزار شد و امتیاز تخصیص واردات نهاده به دامداران طرف قرارداد به تایید وزارت رسید و مقرر گردید برای هدایت این امر انجمن "صاحبان زنجیره تامین شیر" با حضور دارندگان پروانه زنجیره تامین از وزارت جهاد تشکیل و این انجمن امر واردات نهاده و تحویل آن به دامداران را عهده دار شود.
15) توزیع شکر و روغن توسط تعاونی سراسری:
برای رفع کمبود شکر خطوط تولید واحد های لبنی، انجمن صنایع لبنی اقدام به خرید و توزیع شکر از طریق شرکت بازرگانی دولتی به میزان 6500 تن کرده و برای تامین کمبود روغن گیاهی مصرفی در واحدهای بستنی و کالاهای صادراتی نیز اقداماتی در حال پیگیری است. تاکنون یک نوبت روغن به میزان 4 هزار تن تامین و بین کارخانجات هدف توزیع شده است.
اجرای طرح پایش محصولات لبنی:
انجمن صنایع لبنی طی دو نوبت در سال 1399، پروژه PMS را برای ارزیابی و نظارت بر کیفیت فرآورده های لبنی در سطح عرضه به صورت کامل و جامع انجام داد. نتایج این طرح که با نظارت کمیته فنی انجمن انجام شده، در حال جمعبندی برای ارائه به کارخانه هاست. در عین حال در زمینه کاهش مصرف روغن، شکر و نمک در صنعت لبنیات با همکاری معاونت سلامت و تغذیه وزارت بهداشت و سازمان بهداشت جهانی نیز همکاری های لازم در صنعت لبنیات صورت پذیرفت.
توسعه زیرساخت های انجمن:
با توجه به تعدد ذینفعان صنعت لبنیات و نیز نیاز مبرم انجمن به مستندسازی اسناد و مکاتبات و سامان دادن به ارتباطات با ذینفعان، با اعلام نیاز واحد روابط عمومی انجمن و تائید هیئت مدیره، قراردادی با شرکت سامانه های جامع مدیریت برای ایجاد سامانه (CRM) منعقد شده است که در سال آتی اجرایی خواهد شد. اجرای این پروژه کمک خواهد کرد تا رابطه انجمن با اعضا و ذینفعان از وضع کنونی خارج شده و ارتقا پیدا کند و در عین حال مستندات 25 ساله انجمن سامان یافته و طبقه بندی شود.
18) کسب رتبه B+ در ارزیابی اتاق بازرگانی:
مجموع فعالیت های انجمن در طول سال 98 منجر به کسب رتبه B از سوی واحد رتبه بندی اتاقها و تشکل های اتاق بازرگانی ایران شد. نتایج این ارزیابی نشان میدهد انجمن صنایع فرآورده های لبنی ایران در حوزه حکمرانی، تامین مالی، حمایتگیری و تنظیم گری و مرجعیت در صنعت از جایگاه مناسبی برخوردار بوده و البته نیازمند برنامهریزی و تمرکز بیشتر بر روی حوزه خدمات است.
اقدامات پیش روی انجمن برای سال آینده:
تلاش برای خروج محصولات لبنی از گروه یک کالایی یا تقلیل اقلام مشمول قیمت گذاری دولتی، مهمترین هدفگذاری انجمن در سال آتی است.
تمرکز بر برنامه های ترویجی برای افزایش مصرف محصولات لبنی در خانوارها مهمترین اولویت انجمن در حوزه برنامه های ترویجی است.
توسعه بازارهای فروش صنایع لبنی از دیگر اهداف انجمن در سال آتی خواهد بود.
توسعه خدمات آموزشی برای اعضا یکی دیگر از اهداف تعریف شده انجمن در سال آتی است که برنامه ریزی های مربوط به آن در واحد روابط عمومی و پژوهش انجمن در حال انجام است.
پشتیبانی از تلاش تعدادی از نمایندگان محترم مجلس در راه اندازی و تاسیس فراکسیون صنایع غذایی مجلس و برقراری ارتباط تنگاتنگ بین صنعت غذا و مجامع قانون گذاری مورد پیگیری است که در سال 1400 نیز ادامه خواهد داشت.
برای تامین لبنیات 4 دهک آسیب پذیر جامعه که حدودا شامل 7 تا 8 میلیون خانوار میگردد، انجمن در سال 99 پیگیر این موضوع بوده است و طرح تامین و توزیع را به وزارت صمت و جهاد کشاورزی پیشنهاد داده است و برای تحقق آن در سال 1400 پیگیری های لازم را در دستور کار خود قرار خواهد داد.
تقویت و توسعه فعالیت های روابط عمومی انجمن در جهت برگزاری همایش و جشنواره های تخصصی کالاهای لبنی از جمله شیر، ماست، پنیر و بستنی از دیگر اهدافی است که برای سال 1400 در انجمن تعریف شده است.
اینجانب به عنوان دبیر انجمن صنایع فرآورده های لبنی ضمن تشکر از همراهی ها و حمایت های هیئت مدیره محترم به ویژه ریاست محترم هیئت مدیره جناب اقای تیموری و کلیه همکاران و مشاوران که همگی آنها در طول سال گذشته بطور منظم و هفتگی برای حضور در انجمن و پیگیری تقاضا ها و مطالبات اعضا زمان گذاشته اند و همچنین از همه بنگاههای عضو انجمن به دلیل همکاری ها و حمایت هایی که از انجمن به عنوان نماینده خود داشته اند صمیمانه سپاسگذاری میکنم و امیدوارم سال پیش رو سال عبور از محنت های چند سال اخیر برای همه فعالان صنعت لبنیات و همکاری و همراهی بیشتر با انجمن و افزایش مشارکت فعالان صنعت در پیگیری منافع مشترک باشد.
رضا باکری، دبیر انجمن صنایع فرآورده های لبنی ایران
برای دریافت فایل کامل گزارش اینجا کلیک کنید.
